المحرقة النازية في الرواية العبرية دراسة تحليلية نقدية

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلفون

1 كلية الآداب ,والعلوم الإنسانية، جامعة قناة السويس، مصر

2 كلية الآداب، جامعة المنصورة، مصر

المستخلص

يحتل أدب المحرقة مكانة بارزة في الأدب العبري الحديث، وهي المكانة التي سببتها المحرقة ذاتها بالنسبة لليهود، فهذه الأحداث تمثل أحد الركائز المادية والروحية التي قام عليها الكيان اليهودي في العصر الحديث، وذلك لما تم بثه من تضخيم لأحداث المحرقة وأثرها على الوجدان اليهودي، الأمر الذي جعلها تشغل هذا الوجدان ولا يقبل معه أي تشكيك في هذه الأحداث أو في حجمها. ويؤرخ اليهود لهذه الأحداث في الفترة من العام 1933م وحتى العام 1945م. وقد انبرت الأقلام اليهودية للتهويل من شأن هذه الأحداث، ولم يكن الأدب العبري بعيداً عن هذا الغرض، فقد سخر أدباء عبريين كثيرون أقلامهم من أجل التضخيم من شأن المحرقة، وأثرها على الوجدان اليهودي إلى الآن.  فلقد تمخض عن تلك الأحداث أدب كامل أطلق عليه اسم أدب المحرقة، كما أنتجت أيضاً شعراء وأدباء سخروا أقلامهم وإنتاجهم الأدبي لموضوع المحرقة كل حسب رؤيته لها وانفعاله معها، ليشكلون أجيالاً متعاقبة من الأدباء، مثلوا سوياً تياراً بارزاً في الأدب العبري الحديث.
Abstract
The Holocaust literature occupies a marked position in the modern Hebrew literature, and it is the position that is caused by the Holocaust itself for Jews. These events represent one of the materialism and spiritual supports, which the Jewish structure in the modern age is based on, and this is for what propagated of inflation for these actions and their effect on the Jewish feeling, which made it occupy this feeling and never accept any doubt in these actions or in their size. The Jews write the history of these events in the period from 1933 until 1945. The Hebrew literature was not far from this purpose, a lot of Hebrew writers employed their pens for the inflation of the Holocaust, and its effects on the Jewish feeling till now. These actions produced a complete literature called Holocaust literature. It also produced poets and writers who employed their pens and their literary production to the matter of Holocaust, each as his view and being affected with it, to form a successive generations of writers, representing together a marked current of modern Hebrew literature.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية

المراجع

أولًا: المصادر:
- אהרון אפלפלד: העור והכתונת, עם עובד, 1971.
- אורי אורלב: עד מחר, הוצאת עם עובד, תל אביב, 1958.
- אמיר גוטפרוינד: שואה שלנו, הוצאת זמורה ביתן, 2000.
- דויד גרוסמן: עיין ערך: 'אהבה', הקיבוץ המאוחד, תל אביב, 1986.
- דן בן אמוץ: לזכור ולשכוח, עמיקם, תל אביב, 1968.
- חנוך ברטוב: פצעי בגרות, עם עובד, תל אביב, 1965.
- יהודה עמיחי: לא מעכשיו ולא מכאן, שוקן, 1963.
ثانيًا: المراجع
1- مراجع باللغة العربية
- أحمد حماد: الاغتراب في الأدب العبري المعاصر، مجلة عالم الفكر- المجلد الرابع والعشرون- العدد الثالث- يناير/مارس 1996.
- جمال عبد السميع الشاذلي، نجلاء رأفت سالم: القصة العبرية الحديثة مراحلها وقضاياها، (بدون ناشر)، القاهرة، 2004م.
- دانييل ر.براور: العالم في القرن العشرين، مركز الكتب الأردني، 1990م.
- محمد قاسم النصيرات: الكارثة اليهودية في عيون أبناء الجيل الثاني، رواية "أشخاص الزوايا" للأديبة "استير جولدشتاين حاييم" أنموذجًا، رسالة المشرق، مركز الدراسات الشرقية، جامعة القاهرة، مج 35، الأعداد من الأول إلى الرابع، 2020م.
- عبد الوهاب المسيري: الصهيونية والنازية ونهاية التاريخ، دار الشروق، القاهرة، ط5 2009م.
2- رسائل جامعية:
- جمال عبد السميع الشاذلي: مفهوم النكبة في الرواية العبرية الحديثة. رسالة دكتوراه، كلية الآداب، جامعة القاهرة، 1997م.
3- مراجع باللغة العبرية:
- אברהם בלבן: גל אחר בסיפורת העברית, כתר, ירושלים, 1995.
- אבנר הולצמן: עד הלום, תחנות בספרות העברית, כרמל, ירושלים, 2016.
- אהרון אפלפלד: סיפור חיים, כתר, 1999.
- גרשון שקד: גל אחר גל בסיפורת העברית, כתר, ירושלים, 1985.
- גרשון שקד: גל חדש בסיפורת העברית, הקיבוץ הארצי השומר הצעיר, מרחביה ותל אביב, 1971.
- גרשון שקד: הסיפורת העברית 1980-1880, כרך ה, הוצאת כתר, 1995.
- גרשון שקד: ספרות אז כאן ועכשיו, זמורה-ביתן, תל אביב 1993.
- הלל ברזל: סיפורת עברית מיטאריאליסטית, מסדה, ישראל, 1974.
- יונה בחור: רשימות על ספרות, ירון גולן, ישראל, 1993.
- יוסף אורן: הסיפור הישראלי הקצר, הוצאת יחד, תל אביב, 1987.
- יוסף שה לבן: הערות והנחיות ללימוד ולקריאה: אהרון אפלפלד, אור-עם, 1978.
- יוסף שה לבן: הערות והנחיות ללימוד ולקריאה: חנוך הרטוב, אור עם, תל אביב, 1978.
- יוסף שה-לבן: הערות והנחיות ללימוד ולקריאה: יהודה עמיחי, אור-עם, תל אביב, 1977.
- יוסף שה לבן: הערות והנחיות ללימוד ולקריאה: ספרות השואה, אור-עם, 1978.
- לילי רתוק: בית על בלימה, אמנות הסיפור של א.אפלפלד, חקר, תל אביב, 1989.
4- مقالات باللغة العبرية:
- ברוך לינק: פואטיקה, הסטוריה ומוסר בספרות השואה, מהות  כתב-עת ליצירה יהודית, מכון הברמן למחקרי ספרות, 1994.
- דורית למברגר: ספרות כסימפטום או פרשנות כסימפטום?, מחקרי ירושלים בספרות עברית, מס' כח, הוצאת ספרים ע''ש י''ל מאגנס, ירושלים, 2016.
- דן אבן: טראומת השואה ממשיכה גם לדור השלישי, הארץ, 15.04.2012.
- חנה יבלונקה: ניצולי השואה בישראל-אירועים ותהליכים, בתוך: הסנה שלא אוכל, ניצולי השואה בישראל, עורכת מירי פרייליך, הוצאת קרן אברט והמכללה האקדמית בית ברל, 2011.
- חנוך ברטוב: אין אמת בדיבה על אדישותנו לשואה, עתון77, גל'145-144 , 1992.
- טלילה קוש-זוהר: זיכרון של חיים: קריאה בסיפורת הדור השני לשואה, תיאוריה וביקורת, גיליון מס' 41, קיץ 2013.
- יוחאי אופנהיימר: הזכות הגדולה לומר לא, שירה פוליטית בישראל, הוצאת ספרים ע''ש י''ל מאגנס, האוניברסיטה העברית, ירושלים, 2004.
- יוסי יפה ויותם איידוקובסקי: המשכיות ואי המשכיות בין דורית של סגנונות של הורות בקרב דור שני לניצולי שואה בישראל, זמן חינוך, גיליון מס' 3, 2017.
- עופרה מצוב-כהן: 'שואה שלנו?' טיפול הספרות העברית החדשה בנרטיב השואה, שיח ישורון, גיליון מס' 3, ירושלים, 2015.
- פניגשטין שלום: קריאה השוואתית בספרות כתובה ותיעודית של בני הדור השני לשואה, אוניברסיטת בן גוריון בנגב, 2012.
- רונית רוקאס: ללא הסבר, ללא סוף, הארץ, 9/ 4/ 2002.
- רותי מנדובסקי: "בחיי ציוויתי לך את החיים"- תכנים ונושאים בסיפורת אישית של בני דור שני לשואה, אוניברסיטת בן גוריון בנגב, 2006.
- רינה דודאי: תחבולות אמנותיות ליצירת רושם של איפוק ועידון בטקסט נאראטיבי טעון רגשית, בלשנות עברית, מס' 28- 29- 30, הוצאת אוניברסיטת בר-אילן, תל אביב, 1990.
- שי רודין: השואה הפרטית של ילדי הניצולים, כיוונים חדשים, גיליון מס' 23, 2010.
- תמר ברגר, שירה אבגי: דור שני ושלישי, מכון ללימודי השואה ע''ש חדווה אייבשיץ ז''ל, 2009.
5- مراجع باللغة الإنجليزية:
- Alan s. Zuckerman: The Limits of Political Behavior: Individual Calculation and Survival During the Holocaust, Political Psychology, Vol. 5, No. 1, 1984.
- Calvin Goldscheider and Alan s. Zuckerman: The Transformation of the Jews, The University of Chicago Press, the united States of America, 1984.
- Sergio Della Pergola, Review of Relevant Demographic Information on World Jewry (Report Presented to the International Commission on Holocaust Era Insurance Claims), November 2003.
- Linda M.Yeland and William F.Stone: Belief in the Holocaust: Effects of Personalty and Propaganda, International Society of Political Psychology, Vol.17, No.3, 1996.
- Moshe Idel: Golem, Jewish magical and mystical traditions on the artificial anthropoid, State University of New York press, 1990.
6- مواقع على الشبكة الدولية للمعلومات:
http://www.haayal.co.il/story_15551, 1/1/2003.
http://ar.wikipedia.org/wiki/  26/9/2010.                                              
مجلة کلية الآداب .جامعة بورسعيد
المجلد 25، العدد 25 - الرقم المسلسل للعدد 25
(يوليو-الجزء الأول)
يوليو 2023
الصفحة 650-683

ملفات

شارك

إرسال الاستشهاد إلى

الإحصائيات